Letonya’da Dijital Nomad Vizesi ve Uzaktan Çalışma

Letonya’da Dijital Nomad Vizesi: Kim Uyar, Hangi Şartlar Aranır

Letonya, uzaktan çalışan profesyoneller için düzenli bir çerçeve sunar. Hedef, yerel işgücü piyasasını etkilemeden ülkeye nitelikli gelir akışı kazandırmaktır. Sen de şirketine bağlı kalır, müşterilerini yurtdışında tutar ve Letonya’dan çalışırsın.

Genel uygunluk çerçevesi şu alanları kapsar:

• Yurtdışında kayıtlı bir şirketten tam uzaktan çalışma sözleşmesi
• Freelance ya da şirket sahibi olarak yurtdışı müşteri portföyü
• Geliri istikrarlı biçimde kanıtlama
• Sağlık sigortası ve temiz adli sicil
• Konaklama planı ve seyahat geçmişi

Başvuru setini somutlaştırmak işleri hızlandırır. Aşağıdaki liste pratik bir çerçeve sunar:

• Geçerli pasaport ve biyometrik fotoğraf
• İş sözleşmesi veya şirket/kendi işine dair faaliyet kanıtı
• Banka hesap dökümleri ve düzenli gelir kanıtı
• Vergi beyanları veya muhasebe raporları
• Adli sicil kaydı ve sağlık sigortası poliçesi
• Letonya’da adres beyanı veya kira niyet yazısı

Gelir eşiği ve belge formatları dönemsel değişebilir. Başvuru öncesi güncel kaynakları tarar, tutarsızlıkları temizleriz. Eksik belge bırakmayız. Süreç boyunca tek kanaldan ilerlersin ve gereksiz randevu trafiğinden uzak durursun.

Uzaktan Çalışma Ekosistemi: Riga’dan Kıyı Kentlerine Verimli Rutin

Letonya güçlü internet altyapısı, dengeli yaşam maliyeti ve Schengen hareketliliği sunar. Riga, Jurmala ve diğer şehirler çalışırken rahat rota çıkarma imkanı verir.

Günlük iş akışını kolaylaştıran unsurlar:

• Şehir merkezinde yaygın ortak çalışma alanları
• İngilizce iletişimde yüksek oran ve topluluk etkinlikleri
• AB zaman dilimleriyle uyumlu toplantı planlaması
• Schengen içinde serbest dolaşım avantajı
• Doğaya yakın yaşam ve kısa mesafe ulaşım

Örnek bir rutin şöyle şekillenir: Sabah Riga merkezde coworking alanında müşteri toplantısı yaparsın. Öğleden sonra Baltık kıyısında odak zamanı ayırırsın. Akşam topluluk buluşmasında yeni iş bağlantılarına ulaşırsın. Haftanın bir gününü kısa Schengen seyahatine ayırırsın. İş verimi düşmeden yeni pazarlara yakın kalırsın.

Güvenli ve sürdürülebilir bir düzen kurmak için basit önlemler alırsın:

• Yerel banka veya fintech hesabına düzenli gelir akışı
• Faturalama ve KDV kurallarına uygun belge düzeni
• Vergi ikameti ve sosyal güvenlik planını bir ülke üzerinde netleştirme
• Konaklama sözleşmesini ve abonelikleri resmi kayıtlara bağlama
• Yıllık vize/oturum yenilemelerini takvimle takip etme

AB’de Şirket Kuruluşu: Letonya mı, Başka Bir Ülke mi

Herkes için tek bir doğru yok. Önemli olan iş modelin, müşteri lokasyonun ve vergi ikametin ile aynı hizayı yakalamak. Letonya’da şirket kurmak bazı modellerde avantaj sağlar. Bazı durumlarda Estonya, Hollanda, İrlanda veya Portekiz daha uygun olabilir.

Seçimi netleştirirken şu soruları sorarız:

• Müşterilerin hangi ülkelerde bulunuyor
• Gelir kalemin yazılım, danışmanlık, e-ticaret veya ürün mü
• Fiziksel envanter, depo veya yerel ekip planlıyor musun
• Kurucu ve kilit ekibin hangi ülkede ikamet ediyor
• Önümüzdeki 12 ayda yatırım veya hibe planın var mı

Letonya’da şirket kuruluşu adımlarını yalın tutarız:

• Şirket türü seçimi ve ana sözleşme hazırlığı
• Pay sahipliği yapısı ve sermaye planı
• Kayıt başvurusu ve ticaret sicil işlemleri
• Fintech veya banka hesabı açılışı
• KDV kaydı ve e-fatura kurgusu
• Muhasebe ve bordro araçlarının kurulumu

Pratik bir örnek: Yazılım danışmanı olarak yurtdışı müşterilere fatura kesiyorsun. Gelirin döviz bazlı. Letonya’da şirket kurar, fintech hesabı üzerinden tahsilat toplarsın. KDV eşiklerini aştığında OSS veya yerel KDV çözümleri ile uyumu yönetirsin. Bordro ihtiyacı doğarsa direktör maaşını ve sosyal güvenlik akışını planlarız.

Başka bir örnek: Ürün bazlı e-ticaret yapıyorsun. Depo ve iade süreçleri için farklı AB ülkeleri daha doğru sonuç verebilir. Bu durumda şirketi o ülkeye kurar, Letonya’da ise kişisel oturumunu ve uzaktan çalışma düzenini sürdürürsün.

Vergi, Sosyal Güvenlik ve Uyum: Hangi Hatalardan Kaçınmalı

Uzaktan çalışma planı sadece vize ile bitmez. Vergi ikameti, çifte vergilendirme ve sosyal güvenlik planı bir arada ilerler. Erken etapta netleştirirsen yıl sonunda sürpriz yaşamazsın.

Temel konu başlıkları:

• Vergi ikameti: Nerede yaşadığın ve ekonomik bağların hangi ülkede yoğunlaştığı
• Çifte vergilendirme anlaşmaları: Aynı gelir için iki kere vergi ödememek
• Daimi işyeri riski: Müşterilerin bulunduğu ülkede fiili varlık oluşturup oluşturmadığın
• KDV kuralları: Hizmet ve dijital ürünlerde ülke bazlı farklılıklar
• Sosyal güvenlik: A1 belgesi, bordro veya serbest çalışma akışları

Somut hatalar ve çözümler:

• Tek ülkede ikamet ederken başka ülkede vergi doğuran fatura kesme: Faturalamayı ve KDV’yi müşteri konumuna göre kurgula.
• İkameti değiştirip eski ülkede bankayı ve vergi kaydını açık bırakma: Hesapları kapatmak yerine statünü güncelle, bildirimlerini yap.
• Vize yenilemesine gün kala belge toplamaya başlama: Belgeleri yıl boyunca güncel tut, yenileme tarihini takvime sabitle.
• Şirket ve kişisel harcamayı karıştırma: Muhasebe aracında kategorileri ayır, denetim riskini düşür.
• Uzaktan çalışan ekip için sözleşmeleri belirsiz bırakma: İş ilişkisini açıkça tanımla, bağımsız çalışan veya çalışan statüsünü netleştir.

Örnek vaka 1: Türkiye’de yaşayan bir yazılım geliştirici olarak Letonya’da dijital nomad vizesi ile çalışırsın. Vergi ikametini planlarken 183 gün kuralını ve ekonomik bağlarını birlikte değerlendiririz. Müşterilerin AB’de ise KDV ve OSS akışını kurarız.

Örnek vaka 2: Latin Amerika’dan bir tasarımcı Letonya’ya gelir, müşterileri ABD ve AB’dedir. Fintech hesabını açar, faturalamayı tek sistemden yönetir. İkamet ve vergi süreçlerini uyumlu biçimde ilerletir, çifte vergilemeyi anlaşmalar üzerinden önler.

Advist ile Yol Haritası: Başvuru, Kuruluş ve İlk 90 Gün

Planı net adımlara böleriz. Her adımda ölçülebilir çıktı üretiriz. Böylece belirsizliği azaltır, takvime sadık kalırsın.

Adım adım akış:

• Ön değerlendirme: Profil, gelir yapısı, hedef ülke seçimi
• Belge listesi: Vize, ikamet ve şirket için tek bir kontrol listesi
• Başvuru hazırlığı: Formlar, randevu ve dilekçeler
• Şirket kuruluşu: Sözleşme, sicil, banka/fintech, KDV
• Muhasebe ve uyum: Faturalama, raporlama, bordro
• İlk 90 gün planı: Adres, sigorta, topluluk ağı, yenileme takvimi

Bu süreçte pratik araçlar kullanırız:

• Belge takip panosu ve hatırlatmalar
• Gelir eşiği ve kasa akışını izleyen finans şablonları
• Vergi ve KDV eşiklerine uyarı sistemleri
• Standart sözleşme ve fatura şablonları
• Yerel hizmet ağı: hukuk, muhasebe, banka, coworking

Sonuçta şunu kazanırsın: Net bir vize stratejisi, doğru ülkede şirket konumlandırması, düşük uyum riski ve sürdürülebilir bir uzaktan çalışma düzeni. İşine odaklanırsın, belirsizlikleri aza indirirsin.

Pratik Kontrol Listesi: Bugün Başla

Hızlı ilerlemek için bu listeyi bugün tamamla. İlk görüşmede bu çıktıları birlikte üzerinden geçeriz.

• Son 12 ay banka dökümleri ve gelir kanıtı
• Mevcut sözleşmeler, müşteri listesi ve hizmet kapsamı
• Vergi ikameti durumunu gösteren temel kanıtlar
• Sağlık sigortası poliçesi ve adli sicil kaydı planı
• Letonya’da konaklama planı veya niyet yazısı
• Şirket kurmayı düşünüyorsan pay yapısı ve ülke tercihi

Belgeleri toparlarken takılırsan örnek şablon göndeririz. Gerekirse muhasebe ve hukuk ekibimizle kısa bir teknik oturum planlarız. Süreci sade tutar, gereksiz adımları ayıklarız.